Zachtjes open ik de deur. Verschrikt kijkt hij op, vanuit zijn stoel voor het raam. Een onderzoekende blik, waarin ik twijfel en herkenning meen te zien. Alsof hij denkt, ik ken haar, maar hoe zit het ook alweer? ‘Hey lieve Pier, kijk dan.’ Ik help hem op weg. ‘Ik ben het, je kleine zusje!’ Een brede lach breekt door. We omhelzen elkaar en barsten beiden in tranen uit.
Pier, mijn oudste broer, lijdt aan Lewy Body, een mengvorm van dementie en Parkinson. Sinds een paar weken woont hij in dit verzorgingstehuis. Er was ineens plaats, dus hij ging. En dat is goed, want het moment dat hij niet meer thuis kon wonen, naderde onvermijdelijk en met rasse schreden. Maar het is ook onbestaanbaar, omdat hij – losgerukt van alles wat hem dierbaar en vertrouwd is – nog meer in de war raakt. Losgetrild van zijn fundament: zijn liefdevolle echtgenote en het heerlijke huis aan de Harlinger haven.
Op een steenworp afstand leefde ooit, rond 1500, Grutte Pier, een boom van een kerel met een woeste uitstraling. Grutte Pier werd door Saksische huurlingen een groot, persoonlijk onrecht aangedaan. Hij trok ten strijde, met een heus piratenleger in zijn kielzog. De Pier naar wie ik kijk doet fysiek - stilletjes, mager en voorovergebogen - in niets aan deze legendarische volksheld denken, maar voor mij, voor zijn vrouw, voor zijn kinderen… is óók hij een held. Hij draagt zijn lot op onnavolgbare wijze.
We kijken uit het raam, waar het gewone leven zich afspeelt. Onze tranen drogen. Hand in hand halen we herinneringen op, want in het verleden kunnen we rustig ronddolen zonder te verdwalen. Pier luistert naar mijn verhalen en ik naar die van hem. Samen spinnen we het garen dat ons verbindt. Wat een rijkdom: een luisterend oor, dat mogelijk maakt ons te verhouden tot alles wat schuilgaat onder vertelsels. Stralende herinneringen, weemoed, herkenning en verbazing wisselen elkaar af.
Vertel me alles, lieve broer.
Vertel, wat je maar wilt, nu het nog kan.
Wij luisteren en hebben je lief.
1 De afbeelding van Grutte Pier, zoals gebruikt in dit column, komt uit een 17e-eeuws boek.
