"Als ik er maar vanaf kan blijven..."

”Als ik er maar vanaf kan blijven dokter, dan gaat het allemaal wel. Maar als ik eenmaal ben begonnen met mijn oor schoon te peuteren dan lijkt het of de jeuk alleen maar toeneemt.”

Menig consult is op deze manier begonnen en het schoonmaken van de oren is een wederkerend ritueel bij veel patiënten. Niet dat het altijd de moeite is, vaak genoeg gaat het maar om spaarzame beetjes oorwas in de gehoorgang.  Maar toch is de opvatting wijd verbreid dat oren ”schoon moeten zijn.” Niet iedereen is ervan op de hoogte dat oorwas in de gehoorgang zit zoals Tectyl onder een auto of als boenwas op een antieke kast. Oorwas beschermt de huid van de uitwendige gehoorgang en zorgt voor een wat zurige omgeving waarin bacteriën maar slecht gedijen. Het stelselmatig laten verwijderen van oorwas leidt tot een onbeschermde huid van de gehoorgang  die daardoor juist makkelijker kan ontsteken. Bovendien levert het schoonmaken nauwelijks gehoorwinst op. Alleen als de gehoorgang volledig is dichtgeplamuurd met oorwas kan enig gehoorverlies optreden, maar bijna altijd is er nog wel een klein gaatje over waardoor het geluid naar binnen kan. Als ouderen klagen over verminderd horen wordt snel naar de oorspuit gegrepen. Maar KNO artsen maken oren alleen schoon om zelf beter naar het trommelvlies te kunnen kijken, niet om de patiënt beter te laten horen. 

Toch kan het wel gebeuren dat plotseling gehoorverlies wordt ervaren en dat dit  wordt veroorzaakt door een teveel aan oorwas. Bijvoorbeeld doordat bij het douchen de oorwasprop door het water opzwelt en dan vrij acuut voor slechter horen zorgt. Dan is in één keer de gehoorgang volledig verstopt geraakt. Voor plotseling gehoorverlies bij ouderen is dit de meest voorkomende oorzaak. Gehoorverlies als gevolg van beschadiging van het binnenoor is over het algemeen een sluipend proces en verbetering mag niet verwacht worden van een schoonmaakbeurtje.

Dragers van hoortoestellen kunnen in het nadeel zijn door het oorstukje in hun oor. De huid van de gehoorgang heeft een zogenaamd zelfreinigend vermogen De oppervlakkige laag van de huid verschuift als het ware langzaam van binnen naar buiten en daarmee oorwas met zich meenemend in de richting van de oorschelp. Het oorstukje in de gehoorgang  kan dit proces vertragen en zo  voor meer ophoping van oorwas zorgen. In dat geval dient wel een reiniging plaats te vinden, vooral omdat het toestel dan eerder gaat fluiten of piepen. Er zijn voldoende middelen daarvoor beschikbaar, maar een enkele keer oordeelt uw audicien het beter om de oren door de KNO arts te laten reinigen.  Onder de microscoop wordt het oor dan nauwkeurig schoongemaakt en is het fluiten van het hoortoestel vrijwel altijd onmiddellijk verholpen.


Over de auteur